Կայացավ #Արահետ_2024 լեռնարշավային առաջնությունը 

Այս տարի «Արահետ» լեռնարշավային առաջնությունը տեղի ունեցավ հունիսի 23-ին։ Մեկնարկն ազդարարելուց հետո՝ կարճ ժամանակ անց արդեն կարելի էր գուշակել, թե որ երեք խմբերը առաջատար կլինեն, բայց եկե’ք չշտապենք. այս ամենի մասին կպատմեմ հերթով։ Առաջնությանն այս տարի մասնակցեց 20 թիմ՝ արշավականներ, ռազմամարզական ակումբներ, կրթական կառույցներ և այլն։ Արշավական խմբերի մի մասը դեռ անցյալ տարվանից «Բարձունք»-ի հետ էին։ Մասնակից թիմերի մի մասը արհեստավարժ արշավականներ էին` տարիների փորձով, մի մասն էլ առաջնությունից շաբաթներ առաջ էին կազմավորվել, ինչպես օրինակ՝ «Հայասա» և «Վերելք» թիմերը։

Մեկ տարի առաջ «Բարձունք» կրթական շարժումը սկիզբ դրեց մի գեղեցիկ ավանդույթի, որը մենք՝ բարձունքցիներս, կոչեցինք «Արահետ»։ Եթե հարկիճ ներկայացնենք, սա մրցույթ է, որին մասնակցում են 6-հոգանոց թիմերով, որոնք պետք է հնարավորինս արագ անցնեն նախանշված երթուղով։ Թիմերից ամենաճարպիկն ու արագաշարժը հաղթող է ճանաչվում։  Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե խոսքը սովորական մի մրցարշավի մասին է, բայց այդպես չէ։  

Նախագծի համակարգող Մհեր Սանոսյանի խոսքերով՝ առաջնության հիմնական նպատակը լեռնագնացության և թիմային մշակույթի տարածումն է, սակայն այս միջոցառումը ուշադրություն է հրավիրում նաև յուրահատուկ զբոսաշրջային ուղղությունների, լեռնագնացային սպորտի առավելությունների և առանձնահատկությունների վրա, խրախուսում է հայրենաճանաչությունը, մարդ–բնություն–ինքնություն կենսական կապը։ «Քանի որ լեռները մեր ինքնության խորհրդանիշն են և մեր ազգի ձևավորման պատմության մեջ իրենց կարևոր խորհրդանշական ու առարկայական նշանակությունն ունեն,-ասում է Մհերը,- ուստի մենք պետք է բարձրանանք սարեր, ճանաչենք ու տեր կանգնենք մեր այս կարևոր արժեքին, մեր սեփականությանը»։

Իհարկե, «Արահետ»–ում հաղթող է ճանաչվում «ամենաարագ» թիմը, սակայն մրցույթի շրջանակում կան հստակ կանոններ և պահանջներ, որոնք խստորեն պետք է պահպանվեն։ Երթուղու որոշակի հատվածներում անցակետեր կան, որտեղ թիմերը պետք է ներկայանան ամբողջական կազմով, այլապես չեն ստանա տվյալ անցակետի՝ որոշակի գույնի դրոշակը, մինչդեռ հաղթելու համար պետք է ունենալ բոլոր նշանակակետերի դրոշակները։ Այս կերպ առաջնության կազմակերպիչները խրախուսում են թիմայնությունը, միասնական ուժերով արդյունքի հասնելու կամքը, անգամ եթե դրա համար անհրաժեշտ լինի իրար քաջալերելով, օգնելով, ձգելով և անգամ գրկելով գագաթին հասնել։ Ինտրիգային է նաև այն, որ ֆիքսված են միայն անցակետերը, իսկ երթուղիները կարող են տարբեր լինել, և քանի որ երթուղին նախապես հրապարկվում է, մասնակից թիմերը հնարավորություն ունեն մինչև մրցույթի օրը հետախուզել բոլոր արահետները, գտնել ամենաարագ և անվտանգ ուղիները, չափել ժամանակը։  

Մրցույթը միայն մեկ օր տևեց, ավելին՝ հաղթող թիմի համար, որն այս տարի ևս Hiking with Friends–ն էր, այն տևեց ընդամենը 3 ժամ 58 րոպե։ Նման արդյունքի հասնելու համար անշուշտ մեծ ջանքեր են պահանջվում։ «Առանց  ստաբիլ մարզումների,- ասում է  թիմի ավագ Վրեժ Բադալյանը,- հնարավոր չէր լինի մեր հաղթելու նպատակն իրականություն դարձնելը»։ 

#Արահետ_2024 առաջնության իրականացման համար նախապատրաստական ահռելի աշխատանք է իրականացվել ինչպես մասնակիցների, այնպես էլ կազմակերպիչների և կամավորների  կողմից։ Մինչև առաջնության օրը կազմակերպիչները հանդիպել են թիմերի ներկայացուցիչների հետ, ևս մեկ անգամ ուշադրություն հրավիրել կարևոր հանգամանքների վրա, մանրամասն տեղեկացրել են անվտանգության կանոններին։  

Հունիսի 23-ի վաղ առավոտյան թիմերը միասին Երևանից ուղևորվեցին դեպի Սեմյոնովկա գյուղը, որն էլ հենց մեկնարկային կետն էր։ Սեմյոնովկա–Մեծ Մայմեխ–Եղջերվասար–Պարզ լիճ–Գոշավանք․ սա առաջնության 25 կմ երկարությամբ ձգվող երթուղին էր։ Մինչև մրցույթի մեկնարկը թիմերը ժամանակ ունեցան պատրաստվելու, հանդերձավորվելու, այնուհետև հնչեց ազդանշանը, և 20 թիմեր 4 տարբեր ուղղություններով շտապեցին դեպի վերջնակետ։  

Յուրաքանչյուր անցակետում թիմերին սպասում էին «Բարձունք»-ի կամավորները։ Թիմերի միջև եղած տարածությունը մշտական դիտարկման տակ էր՝ ապահովության և արդարության սկզբունքի պահպանման նպատակով։ Այս աշխատանքներում ներգրավված էին 33 կամավորներ։ Անվտանգությունն ապահովելու նպատակով «Բարձունքի» կողքին էին նաև ՆԳՆ Փրկարար ծառայության և Ոստիկանության աշխատակիցները։  

Այս ծրագիրն իրականություն դարձավ նաև արշավական կյանքի սիրահար բարձունքցիների ջանքերով, որոնք մինչև առաջնության օրը դեպի Մեծ Մայմեխ և Դիմաց լեռներ բարեգործական արշավների շնորհիվ միջոցներ հայթայթեցին։ Նման բարեգործական արշավ դեպի Պարզ լիճ անցկացվեց նաև այդ օրը։ Արշավականներն այնուհետև  մեծ ոգևորությամբ վերջնագծի մոտ դիմավորեցին առաջնության մասնակից թիմերին, շնորհավորեցին հաղթող թիմերին։  

Իսկ երեկոյան Գոշավանքում «Բարձունքի» գաղափարակից կառույցներից «Վարը Վարենկ»-ը ազգային պարերի և խաղերի ուսուցման գեղեցիկ միջոցառում իրականացրեց, որին սիրով  միացան թե’ մասնակիցները, թե՛ կազմակերպիչները, և թե՛ հյուրերը։ Հետաքրքիր օրվա հոգեպարար և անմոռանալի ավարտ… 

«Արահետ» մրցարշավից օրեր անց առաջնության բոլոր մասնակիցները հրավիրվեցին «Բարձունք» կենտրոն, որտեղ տեղի ունեցավ մրցանակաբաշխության հանդիսավոր արարողությունը։ Ջերմ և ընկերական միջավայրում  հետադարձ հայացքով ներկաները կրկին քննարկեցին «Արահետ»-ի ընթացքը, հիշեցին հետաքրքրական դրվագները, խոսեցին կազմակերպաչական հարցերի շուրջ։ Մասնակից թիմերը  պատմեցին իրենց տպավորությունների մասին։  

Հետաքրքրական է, որ տարբեր է ոչ միայն «Արահետ» առաջնությանը մասնակցող թիմերի կազմը, բնույթը, այլ նաև այս ծրագրին մասնակցելու  նրանց շարժառիթը։ Իհարկե, շատ թիմեր մասնակցում էին հենց հաղթելու մտադրությամբ, սակայն, օրինակ՝ Lavash tour-ն ի սկզբանե չէր հավակնում հաղթանակի, և հենց ինքն էր երկրպագում մյուս մրցող թիմերին։ Մրցանակաբաշխության ժամանակ թիմի անդամները  «բացեցին խաղաքարտերը» և խոստովանեցին, որ իրենց մասնակցության հիմնական նպատակը «Արահետ»-ի առաջխաղացումն ու ավելի լայն շրջանակներին տեղեկացնելն էր այս հրաշալի գաղափարի, ծրագրի մասին։ Առաջնության մասնակից մեկ ուրիշ՝ «Կիսիր ճանապարհդ» թիմի ավագ Սուրեն Հակոբյանն իր հերթին հետաքրքիր միտք արտահայտեց. «Մրցակցությունը մարդկության շարժիչ ուժն է, ուստի ինչպե՞ս կարող էինք չմասնակցել, երբ նման հնարավորություն էր ընձեռված»։ 

Մրցանակաբաշխության հանդիսավոր արարողության ավարտին մասնակից բոլոր թիմերը պարգևատրվեցին հավաստագրերով, հաղթող թիմերը ստացան իրենց մրցանակները.  

– 1-ին մրցանակային տեղ` Hiking with Friends  

– 2-րդ մրցանակային տեղ` TriClub  

– 3-րդ մրցանակային տեղ` NorthPeak  լեռնային ակումբ

– «Քարտեզ» մրցույթի հաղթող` «Խարույկ» արշավական ակումբ 

– «Լավագույն լուսանկար» մրցույթի հաղթող` Elevation Hiking 

Այդ օրը  մրցանակաբաշխության արարողության բոլոր մասնակիցների ոգևորությունը մեծ էր.  ամփոփելով այս տարվա մրցույթի արդյունքները` յուրաքանչյուրն արդեն պատկերացնում էր իր դերը և ներդրումը «Արահետ 2025»-ին։  

«Արահետ» լեռնարշավային առաջնություն անունը կրող ամենամյա այս տոնը շարունակում է իր շուրջ հավաքել այն ահռելի էներգիան ու լույսը, որը զարգացման, հայրենատիրության գաղափարը կրողներն ունեն իրենց մտքում և սրտերում։

Հեղինակ՝ Անուշ Գասպարյան